Dahilde İşleme Rejimi Tebliğinde Yapılan Önemli Değişiklikler

14 Eylül 2022 Tarihli ve 31953 Sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Karar ve tebliğ ile Dahilde İşleme Rejimi Kararında ve Dahilde İşleme Rejimi Tebliği (İhracat: 2006/12)’nde değişiklik yapıldı. Yapılan değişiklikleri aşağıdaki şekilde kategorize edebiliriz.

Dahilde İşleme Rejimi Kararında Yapılan Değişiklikler:
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Ekonomi Bakanlığı birleştirilerek yeni ismi Ticaret Bakanlığı olmuştu; kararda geçen bakanlık isimleri, genel müdürlükler ve bölge müdürlükleri yeni isimleriyle değiştirildiği,

Dahilde İşleme Rejimi Değerlendirme Kurulunun kimler tarafından teşekkül edeceği,

Belge kapsamında işlem görmüş ürün bünyesinde kullanılan ithal eşyasına ilişkin hak ve yükümlülüklerin devrine dair yeni bir madde eklendiği, devir işleminde teminat sorumluluğunun da devredildiği,

Döviz Kullanım Oranının (DKO) aşılması halinde uygulanacak yaptırımlarda değişiklik yapıldığı,

“(Belge/izin sahibi indirimli teminat hakkına sahip firma adına (bu firmanın başka bir firmanın belgesine yan sanayici olarak eklenmesi dahil) düzenlenmiş ve düzenlenecek belgeler/izinler kapsamında, Bakanlıkça uygun görüldüğü tarihten itibaren 6 ay süreyle indirimli teminat uygulanmaz ve söz konusu firmaların bu fıkra kapsamında 2 takvim yılı içerisinde müteakip ihlallerinde teminat oranı, Bakanlıkça uygun görüldüğü tarihten itibaren 6 aylık süre ile ithalattan doğan vergi tutarının 2 katma kadar artırılır. Ayrıca, indirimli teminat hakkına sahip olmayan firmaların (bu firmaların başka bir firmanın belgesine yan sanayici olarak eklenmesi dahil) bu fıkra kapsamında her bir ihlalinde teminat oranı, Bakanlıkça uygun görüldüğü tarihten itibaren 6 aylık süre ile ithalattan doğan vergi tutarının 2 katma kadar artırılır.”

Önceden ihracat veya önceden ithalat şartının ihlal edilmesi halinde uygulanacak yaptırımların karara derç edildiği,

“Bakanlıkça iç piyasa dengelerinin korunması amacıyla konulan ve bu niteliği belgede/izinde belirtilen önceden ihracat veya önceden ithalat şartının ihlal edilmesi halinde ihlali gerçekleştiren firmaya, dördüncü fıkrada belirtilen müeyyidenin yanı sıra, Bakanlıkça uygun görüldüğü tarihten itibaren; ilk ihlalde 3 ay süreyle, 2 takvim yılı içerisinde gerçekleşen müteakip ihlalde ise 6 ay süreyle belge/izin düzenlenmez, ihlali gerçekleştiren firma başka bir firmanın belgesine/iznine yan sanayici, temsilci ithalatçı veya aracı ihracatçı olarak eklenmez, bu firmanın mevcut belgelerine/izinlerine ek süre verilmez ve revize başvuruları değerlendirilmez.”

Temsilci aracılığı ile yapılan ithalatta, gerçeği yansıtmayan bir durumun tespiti halinde işlemi yapan temsilcinin, belge/izin sahibi firma ile müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu karara derç edildiği (Daha önce aracı ihracatçı için söz konusu sorumluluk vardı yapılan değişiklikle temsilciye de sorumluluk yüklenmiştir.),

İhraç edilen ürün bünyesinde taahhüt edilenden daha az ithal ürün kullanılması nedeniyle gerçeği yansıtmadığı tespit edilen gümrük beyannamesi veya beyanname eki belgeler hakkında kararın 23’üncü maddenin beşinci fıkrasının uygulanacağı (4458 Sayılı Gümrük kanununun 238.maddesi ile 6183 Sayılı kanun mucibince yaptırım uygulanmak suretiyle vergileri tahsil edilir),

hususlarında değişiklik yapılmıştır.

Dahilde İşleme Rejimi Tebliği (İhracat: 2006/12)’nde Yapılan Değişiklikler:
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Ekonomi Bakanlığı birleştirilerek yeni ismi Ticaret Bakanlığı olmuştu; tebliğde geçen bakanlık isimleri, genel müdürlükler ve bölge müdürlükleri yeni isimleriyle değiştirildiği, buna paralel olarak tanımlardaki ibarelerin de yeni isimlere göre teselsül ettirildiği,

Gümrük idareleri tarafından verilen Dahilde işleme izni verilecek durumlarla ilgili değişiklik yapıldığı, Bedelsiz olarak ithal edilen eşyanın işleme faaliyetine tabi tutulan ürünler kapsamından 30.02, 30.03 ve 30.04 gümrük tarife pozisyonunda yer alan ürünlerin çıkarıldığı,

Gümrük idareleri tarafından verilen Dahilde İşleme İzninin (Dİİ) de Bakanlık tarafından verilen Dahilde İşleme İzin Belgesinde (DİİB) olduğu gibi elektronik ortama alındığı, gümrük idaresine yapılacak müracaatların elektronik ortamda yapılacağı,

Dahilde işleme izninin (Dİİ), taahhüt kapatma işlemleri sonuçlandırılıncaya kadar yenilenebileceği,

1 (bir) ay olan mücbir sebep ve fevkalade haller, Haklı sebep halleri ile Proje süresinin uzatılmasına ilişkin müracaat sürelerinin 2 (iki) aya çıkartıldığı,
Mücbir sebep ile fevkalade haller tanımı münderecatına genel salgın hastalık ifadesinin de derç edildiği (Daha önceden söz konusu tanımda sadece Ülkemiz veya ithalatçı ülkede devletçe konulan yasaklar, harp ve abluka hali vardı),

Bazı özel durumlarda istenen beyanname asıllarının yapılan değişiklikle istenmeyeceği; bunların yerine beyanname bilgisinin talep edileceği,

Temsilci aracılığı ile yapılan ithalatta, gerçeği yansıtmayan bir durumun tespiti halinde işlemi yapan temsilcinin, belge/izin sahibi firma ile müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu tebliğe derç edildiği (Daha önce aracı ihracatçı için söz konusu sorumluluk vardı yapılan değişiklikle temsilciye de sorumluluk yüklenmiştir.),

Dahilde İşleme İzninde (Dİİ) Kapatma için bilgi ve belgelerin gümrüğe sunulma süresi 1 aydan 3 aya çıkarıldığı,

Belgeden belgeye yapılacak teslimlere Bakanlık (İhracat Genel Müdürlüğü) tarafından kısıtlama getirilebileceği,

İşlemlerin elektronik ortamda gerçekleştirilmesi zorunluluğu münasebetiyle dahilde işleme izin belgesinde olduğu gibi dahilde işleme izninde de ihracat taahhüdüne sayılabilmesi için ilgili gümrük beyannamesinde izin sayısını içeren satır kodunun yer alması gerektiği,

Belge kapsamında işlem görmüş ürün bünyesinde kullanılan ithal eşyasına ilişkin hak ve yükümlülüklerin devrine dair yeni bir madde eklendiği, devir işleminde teminat sorumluluğunun da devralan firmaya geçtiği, devreden firmanın da devir sonrası diğer şartlar oluşmuşsa belgesini kapatabileceği,

(Belgeden belgeye teslimlerde daha önce ikinci belge kapanmadan; birinci belge kapatılamıyordu, teminat sorumluluğu dahil tüm sorumluluk ilk belge sahibinde kalıyordu; yapılan değişiklikle birlikte belgeden belgeye teslimlerde devreden firmaların kaygıları ve mesuliyetleri bertaraf edilmiş olması bakımından ziyadesiyle önemli ve çığır açıcı bir düzenleme olduğunu vurgulamak gerekir.)

Fıkraya İlişkin Ek Bilgi:
Devreden DİİB kapsamındaki eşyanın devralan firmanın DİİB ithalat listesine kaydedilmesi suretiyle devredilmesi sonrasında;

Devir konusu eşyaya ilişkin tüm hak ve yükümlülükler devralan firmaya geçer

Devralan firma devre konu eşyaya ilişkin teminatı yatırma yükümlülüğünü üstlenmiş sayılır.

Hak ve yükümlülüklerin Bakanlıkça (İhracat Genel Müdürlüğü) belirlenen usul ve esaslara göre başka bir belge sahibine devredildiğinin ve devre konu işlem görmüş ürün bünyesinde kullanılan ithal eşyası için verilmesi gereken teminatın devralan firma tarafından üstlenildiğinin tevsiki kaydıyla, devreden belge sahibi firmanın belgesi Bakanlıkça (İhracat Genel Müdürlüğü) belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde kapatılabilir.

Devredilen ürünün bünyesinde kullanılan ithal eşyası için alınan teminat, ilgili gümrük idaresince devreden firmaya iade edilebilir.

Devir durumunda varsa ödenmesi gereken telafi edici verginin ödenmemesi veya eksik ihracat gerçekleştirilmesi halinde, tüm mali ve hukuki sorumluluk devralan firmaya geçer.

Bakanlık (İhracat Genel Müdürlüğü) bu madde kapsamında kısıtlama getirmeye yetkilidir.”

Önceden ihracat veya önceden ithalat şartının ihlal edilmesi halinde uygulanacak yaptırımların tebliğe derç edildiği,

“(7) Bakanlıkça iç piyasa dengelerinin korunması amacıyla konulan ve bu niteliği belgede/izinde belirtilen önceden ihracat veya önceden ithalat şartının ihlal edilmesi halinde ihlali gerçekleştiren firmaya, dördüncü fıkrada belirtilen müeyyidenin (İndirimli teminat hakkının kaybedilmesi) yanı sıra, Bakanlıkça uygun görüldüğü tarihten itibaren; ilk ihlalde 3 (üç) ay süreyle, 2 (iki) takvim yılı içerisinde gerçekleşen müteakip ihlalde ise 6 (altı) ay süreyle belge/izin düzenlenmez, ihlali gerçekleştiren firma başka bir firmanın belgesine/iznine yan sanayici, temsilci ithalatçı veya aracı ihracatçı olarak eklenmez, bu firmanın mevcut belgelerine/izinlerine ek süre verilmez ve revize başvuruları değerlendirilmez.”

Eskiden sadece aracı ihracatçı, beyanname konusu işlem görmüş ürünün elde edilmesinde kullanılan eşyanın ithalatı esnasında alınmayan vergiden, belge/izin sahibi firma ile müştereken ve müteselsilen sorumluyken; yapılan değişiklikle söz konusu sorumluluk kapsamına ithalata aracılık eden temsilci firmanın da eklendiği,

Tebliğin bazı eklerinde değişik yapıldığı,

i. EK-1’in değiştirildiği,

ii. EK-2/A ve EK-2/B yürürlükten kaldırıldığı,

iii. EK-4’te yer alan “Dahilde İşleme İzninin Kapatılması İçin Gerekli Bilgi ve Belgeler” isimli listenin dokuzuncu maddesinde yer alan “gümrük beyannamesi aslı” ibaresinin “ithalat beyannamesi bilgisi” şeklinde değiştirildiği,

Tebliğin yayımı tarihinde (14.09.2022) yürürlüğe gireceği ve Tebliğ hükümlerinin Ticaret Bakanı tarafından yürütüleceği,
Hususlarında değişiklikler yapıldı.

Haber: HAKİ DEMİRTAŞ