“Gümrük Müşavirliği İzin Belgelerinin Ani Bir Şekilde Alınması Mağduriyetlere Neden Oluyor”
Yazıda, son dönemde Bakanlık denetim elamanları tarafından Gümrük Müşavirliği izin belgelerinin ani bir şekilde alındığı ve Gümrük Müşavirlerinin bu durumdan ancak şifrelerine bloke konulmasından sonra haberdar oldukları iletilerek, bu şekilde izin belgesi alınan Gümrük Müşaviri ile birlikte dolaylı olarak gümrük işlemlerini takip ettiği dış ticaret firmaları ve Gümrük Müşaviri yanında çalışan ve aldıkları ücretlerle geçinen personelin de mağdur olduğu ifade edildi.
Bu kapsamda, 4458 sayılı Gümrük Kanununun Geçici 6’ncı maddesinin 9’uncu fıkrasının kanun hükmünden çıkarılması, bunun mümkün olmaması halinde ise dış ticaret işlemlerinde yaratacağı telafisi imkansız sonuçların önüne geçilmesi için izin belgesi alınan Gümrük Müşavirlerinin şifrelerine kendisine bildirim yapılmasından 15 gün sonra bloke konulması talep edildi.
Yazıda şu ifadelere yer verildi:
“Bilindiği üzere, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun Geçici 6’ncı maddesinde “Bu Kanuna ve gümrüklerde uygulanan mevzuat hükümlerine aykırı hareketleri görülen gümrük müşavirleri ve gümrük müşavir yardımcılarının izin belgeleri Bakanlık müfettişleri ve gümrük ve dış ticaret bölge müdürleri tarafından gerek görülmesi hâlinde tedbir mahiyetinde en fazla altı ay süre ile geçici olarak alınır ve gümrüklerde iş takip etmelerine izin verilmez. Bu durum, gerekçesiyle birlikte izin belgesinin alınmasını izleyen günde Bakanlığa bildirilir. Bu şekilde izin belgeleri alınanlar hakkında geçici mesleki faaliyetten alıkoyma cezası verilmesi hâlinde, tedbir mahiyetinde izin belgelerinin alındığı süre verilen cezadan mahsup edilir. 3713 sayılı Kanun kapsamında haklarında kovuşturma başlatılanların izin belgeleri kovuşturma sonuçlanıncaya kadar tedbiren geri alınır.” Hükmü yer almaktadır.
Ancak söz konusu hüküm gerek mesleki gerek ticari ve gerekse de dış ticaret erbabı tarafından yürütülen işlemlerde telafisi son derece zor, hatta imkansız sakıncalara neden olmaktadır. Şöyle ki:
Malumları olduğu üzere Gümrük Müşavirleri esas olarak ihracat ve ithalat olmak üzere dış ticaretle iştigal eden firmaların dolaylı temsilcisi olarak 4458 sayılı Gümrük Kanununun verdiği yetkiye göre faaliyette bulunmaktadır. Dış ticaret işlemlerinin düzenli yerine getirilmesinde süre önemli bir yere sahiptir. Nitekim devletlerin lojistik performanslarının ölçülmesi ve puanlamasında gümrüklerdeki işlem süresi de önemli bir ölçüt olarak yer almaktadır.
Ancak özellikle son dönemde Bakanlık denetim elamanları tarafından Gümrük Müşavirliği izin belgelerinin ani bir şekilde alındığı ve Gümrük Müşavirlerinin bu durumdan ancak şifrelerine bloke konulmasından sonra haberdar oldukları görülmektedir. Bu şekilde izin belgesi alınan Gümrük Müşaviri ile birlikte dolaylı olarak gümrük işlemlerini takip ettiği dış ticaret firmaları ve Gümrük Müşaviri yanında çalışan ve aldıkları ücretlerle geçinen personel de mağdur olmaktadır.
Çünkü dış ticaret yapan bir firmanın başka bir gümrük müşavirine vekalet vermesi, vekaletin ilgili Gümrük Müşavirine ulaştırılması, sisteme tanıtılması gibi işlemler en az 1-2 gün sürmektedir. Dolayısıyla işlem sürelerinin dakikalarla ölçüldüğü bir sistemde herhangi bir firmanın 1-2 gün gümrük hizmeti alamaması önemli bir maliyete, hatta müşteri kaybı riskini ortaya çıkarmaktadır. Dolayısıyla Gümrük Müşavirliği izin belgelerinin bu şekilde geri alınması ilgili Gümrük Müşavirinin yanında herhangi bir mevzuat ihlali olmayan dış ticaret firmalarına da yaptırım uygulanması sonucunu doğurmaktadır.
Hukuk sistemimizde en ağır bir suç fiilinin şüphelisinin bile tutuklanması için kolluk tarafından ifadesinin alınması, Cumhuriyet Savcısı tarafından dinlenmesi ve son olarak da Hakim tarafından sorgulama yapıldıktan sonra karar verilmesi gerekirken bir Gümrük Müşavirliği izin belgesinin ilgili Müşavirin ifadesi alınmadan, yani kendisine yöneltilen suçlama hakkında bilgisi dahi olmadan ani bir şekilde alınması ve şifresine bloke konulması hayatın olağan akışına uygun olmadığı kadar hukukun temel ilkelerine de uygun bulunmamaktadır.
Bu nedenle 4458 sayılı Gümrük Kanununun Geçici 6’ncı maddesinin 9’uncu fıkrasının kanun hükmünden çıkarılması, bunun mümkün olmaması halinde ise dış ticaret işlemlerinde yaratacağı telafisi imkansız sonuçların önüne geçilmesi için izin belgesi alınan Gümrük Müşavirlerinin şifrelerine kendisine bildirim yapılmasından 15 gün sonra bloke konulması hususunu takdirlerinize arz ederiz.”