5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’nun Uygulanması
Yazıda, Gümrük Müşavir Derneklerinin 1 Mart 2023 tarihli dilekçesinde;
Ticaret Bakanlığı teşkilatının görev ve sorumluluklarının Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde yer aldığı,
5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’nun 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasında kişinin eşyanın gümrük vergilerini kısmen veya tamamen ödenmeksizin ülkeye sokulmasına neden olan işlem ve davranışların hangileri olduğu açık, net ve herkes tarafından anlaşılabilecek şekilde sayılmadığından bahisle yasal düzenlemelerin hem kişiler hem de idare yönünden herhangi bir duraksamaya ve kuşkuya yer vermeyecek şekilde açık, net, anlaşılır ve uygulanabilir olması ayrıca kamu otoritelerinin keyfi uygulamalarına karşı koruyucu olan Anayasanın 2 inci maddesinde yer alan belirlilik ilkesine, ‘kimse….Kanunun suç saymadığı bir fiilden dolayı cezalandırılamaz’ ile ‘suçun kanuniliği’ ilkesine aykırı olduğu,
Son dönemlerde gümrük muhafaza adli kolluğunun 5607 sayılı Kanun kapsamında bulunmamasına rağmen (referans, kayıt belgesi, gözetim belgesi ve diğer idari denetime ait işlemler) tüm idari işlemlere müdahil olmaya çalıştıkları, gerekçe olarak ALO 136 veya diğer kanallarla ihbar veya şikayet olduğundan, yada risk kriterleri kapsamında değerlendirildiğinden bahisle Gümrük Yönetmeliği’nin 579 uncu maddesi kapsamında gümrük idarelerinin görev ve yetkilerini objektif hukuk normları kapsamında değerlendirilmesinde takdir yetkisini etkilediğinin (ki adli makamlara taşman birçok olayın idari işlem olduğundan bahisle ya soruşturma açılmadığı yada mahkemeler tarafından iptal/beraat kararı verildiği) düşünüldüğü,
Bunun sonucu olarak ithalat ve ihracat yapan tüccarlar ve bu tüccarları temsil eden meslek mensuplarının yapacakları her hatada kaçakçı damgası yemekle karşı karşıya kalmakla beraber disiplin soruşturmalarına maruz kalarak haksız disiplin cezaları aldıkları ayrıca uğranılan ekonomik zararlar, ekstra çıkan maliyetler (demoraj, ardiye, x-ray ücretleri, tahlil, müşteri ve itibar kaybı…) hem üretim maliyetlerini hem ihracat maliyetlerini yükselttiği ve uluslararası ticarette firmaların rekabet gücünü azalttığının ifade edildiği aktarıldı.
Söz konusu dilekçe üzerine Gümrükler Genel Müdürlüğünce yapılan çalışmaya detaylı ve somut örneklerle katkı verilmesi halinde konunun daha ayrıntılı değerlendirilmesinin mümkün olabileceği ve uygulamaya yönelik gerekli çalışmaların yapılabileceği bildirildi.