Aydınlatma Cihazlarının Sınıflandırılması
Yazıda, Gümrükler Genel Müdürlüğüne intikal eden muhtelif yazı ve dilekçelerde Türk Gümrük Tarife Cetveli (TGTC) 85.12 ve 94.05 tarife pozisyonlarında yer alan eşyaların sınıflandırılmasında yorum ve değerlendirme farklılıkların olduğu belirtilerek konuyla ilgili tereddütlerin giderilmesine yönelik bir düzenleme yapılmasının talep edildiği iletildi.
Yazıda devamla, 85.12 tarife pozisyonunun “Motorlu Taşıtlarda, Bisikletlerde veya Motosikletlerde Kullanılan Türden Elektrikli Aydınlatma veya İşaret Cihazları…” tanımlı eşyayı kapsadığı aktarıldı. Diğer bir pozisyon olan 94.05 tarife pozisyonu ise “Tarifenin Başka Yerinde Belirtilmeyen veya Yer Almayan, Aydınlatma Cihazları…” tanımlı eşyayı içerdiği belirtildi.
Diğer bir ifadeyle bir aydınlatma cihazının 94.05 pozisyonunda sınıflandırılabilmesi için tarifenin başka bir yerinde daha özel şekilde tanımlanmamış olması gerektiği aktarılarak, bu nedenle bir aydınlatma cihazının şayet 85.12 veya 85.13 tarife pozisyonunda sınıflandırılabiliyorsa bu pozisyonlarda yer alması ve 94.05 pozisyonuna dahil edilmemesi gerektiği ifade edildi. Uygulamada bir aydınlatma cihazının hem 85.12 hem de 94.05 pozisyonunda yer alabileceğinden yola çıkılarak tarifenin genel yorum kuralı (3c) çerçevesinde son pozisyonda yer alan 94.05 pozisyonunda sınıflandırma yapıldığının gözlemlendiği ve bu uygulamanın doğru olmadığının hatırlatıldı. Bir eşya 85.12 veya 85.13 pozisyonunda sınıflandırılabiliyorsa (genel yorum kuralları sırayla uygulandığından) genel yorum kuralı (1) uyarınca 94.05 pozisyonu kapsamına girip girmediğine bakılmaksızın 85.12 veya 85.13 pozisyonunda sınıflandırılması gerektiği bildirildi.
Yazının devamında, Gümrük Genel Tebliğinin (Gümrük Tarife Cetveli İzahnamesi)(Seri No:4) eki 94.05 tarife pozisyonuna ilişkin açıklama notunda “… (4) 86. Fasıldaki kara nakil vasıtalarına, uçaklara, gemilere veya botlara mahsus lambalar ve aydınlatma cihazları; Örneğin; trenlerin ön ışıkları, lokomotif ve demiryolları taşıtları fenerleri; uçaklar için ön lambalar; gemiler veya botların fenerleri. Buna rağmen monoblok far ünitesi üniteleri 85.39 pozisyonunda sınıflandırılmıştır….” hükmü bulunduğu iletildi. Aydınlatma cihazının 94.05 tarife pozisyonunda sınıflandırılabilmesi için hiçbir şekilde tarifenin diğer pozisyonlarının kapsamına girmemesi (örneğin açıklama notunda belirtildiği üzere demir, deniz ve hava yollarında kullanılan taşıtlara özel aydınlatma cihazlarından olması) gerektiği vurgulandı.
Diğer yandan aydınlatma cihazının 87 inci fasılda yer alan taşıtlar ile birlikte, diğer fasıllarda yer alan taşıtlarla da kullanılabilmesi halinde GYK 3(a) çerçevesinde 85.12 tarife pozisyonunda sınıflandırılması gerektiğinin altı çizildi.
Bu hususlar çerçevesinde 85.12 pozisyonunda sınıflandırılan eşyanın diğer aydınlatma cihazlarından ayrımına yardımcı olacak bazı hususlara yer verildi:
“• Motorlu taşıtlarda, bisikletlerde veya motosikletlerde kullanılan aydınlatma cihazlarının dış mekanda kullanılacak türde olanları genellikle darbeye, çiziklere ve paslanmaya karşı dayanıklı gövdeye sahip, su-toz geçirmez özelliklere sahip.
• Bunlar trafikte fark edilebilirlik ve yolu görünür kılmak adına genellikle belirli bir açıyla ışın yollar.
• Bazı modellerde sarı-kırmızı-beyaz gibi farklı renk kombinasyonları sayesinde çakar ışıklar, sinyal, geri vites, stop lambası, gündüz farı gibi amaçlarla kullanılır.
• Ürünlerde soğutmaya yardımcı heatsink benzeri kanallı bir parça bulunur ve aracın hareketiyle oluşan hava akımı sayesinde aydınlatma cihazı soğutulur.
• Araca montajını kolaylaştıracak bileşenler içerirler. (Örneğin bağlantı ayağı, asma kelepçeleri vb.)
• 85.12 pozisyonu aynı zamanda taşıtların iç mekan aydınlatma cihazlarını da kapsıyor.
• Araç tavanı, dikiz aynası bölümü, okuma lambası, kapı kolları vb. bölümleri aydınlatmaya yarayan veya dekoratif amaçlı aydınlatma sağlayan eşya da bu pozisyona dahildir. Bunlar da dizayn ve kullanım yerine göre diğer aydınlatma cihazlarından ayrılabilirler.
• Aynı zamanda 85.12 pozisyonunda yer alan eşyalar aracın aküsünden besleneceğinden genellikle 12V DC güç kaynağı ile çalışır.”
Bu itibarla taşıtlarda kullanılan aydınlatma cihazlarının sınıflandırılmasında yukarıda bahsedilen hususların dikkate alınması gerektiği bildirildi.