İlk Kez İbraz Edilen Elektronik Menşe ve Dolaşım Belgelerine İlişkin İşlemler
Yazıda, 11 Nisan 2023 tarihli ve 32160 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gümrük Genel Tebliği (Uluslararası Anlaşmalar) (Seri No:10)’nin (Tebliğ) 5 inci maddesinin ikinci fıkrasında “Belgeleri elektronik ortamda düzenleyen ülkelerin isimleri, Bakanlık resmî internet sitesinden duyurulur.” denildiği anımsatıldı.
Öte yandan, bilhassa menşe şahadetnamelerine ilişkin olarak uluslararası hukukta bağlayıcı bir düzenleme olmaması nedeniyle, yabancı idarelerin belgeleri elektronik ortamda düzenlemeye başladıklarına dair Ticaret Bakanlığına bildirimde bulunmadığı durumlar olabildiği aktarıldı.
Uluslararası Anlaşmalar ve Avrupa Birliği Genel Müdürlüğüne ulaşan çeşitli başvurulardan, Ticaret Bakanlığı internet sitesinde ilan edilen listede yer almamasına rağmen elektronik ortamda düzenlenmiş bir menşe/dolaşım belgesi ibraz edildiğinde, gümrük müdürlüklerince doğrudan ek tahakkuk ve ceza kararlarının düzenlendiği aktarıldı.
Yukarıda izah edildiği üzere; bahse konu aykırılığın mükellefin yanıltıcı beyanı yerine ihracatçı ülkenin Ticaret Bakanlığını bilgilendirmemiş olmasından kaynaklanmasının da muhtemel olduğu ifade edildi.
Bu itibarla, herhangi bir mağduriyet veya kamu zararına yol açılmaması bakımından, Ticaret Bakanlığı internet sitesinde yer almadığı halde elektronik ortamda düzenlendiği anlaşılan bir menşe/dolaşım belgesinin ibraz edilmesi durumunda;
1. Söz konusu belgenin ilgili mevzuatı uyarınca sonradan kontrolünün yapılması,
2. Sonradan kontrol sonucunun olumsuz olması halinde, Tebliğ’in 14 üncü maddesine göre işlem tesis edilmesi,
3. Belgenin düzenlendiği ülke yetkili idaresinden, bahsedilen belgenin ülkelerinde elektronik ortamda düzenlenmeye başladığı yönünde bir yanıt alınması halinde ise durumun ivedilikle Uluslararası Anlaşmalar ve Avrupa Birliği Genel Müdürlüğüne bildirilmesi,
4. Konuya ilişkin Uluslararası Anlaşmalar ve Avrupa Birliği Genel Müdürlüğünce yapılacak incelemenin ardından ilgili Bölge Müdürlüğüne verilecek talimat doğrultusunda sonradan kontrol sürecinin sonuçlandırılması gerektiği bildirildi.