Serbest Dolaşıma Giriş Beyannamesi ile Tescil Edilen Ürünlere Ait GTİP’lerin Sonradan Kontrolleri
Yazıda, 7223 sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu’nun 4 üncü maddesinin: “Ürünlerin, teknik düzenlemesine uygun olması zorunludur.” hükmünü, 5 inci maddesinin: “Ürünün güvenli olması zorunludur.” hükmünü ve 15 inci maddesi ise:”(1) Yetkili kuruluş, yetki alanına giren ürünlerin teknik düzenlemelere veya 5 inci maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen genel ürün güvenliği mevzuatına uygunluğunu doğrulamak amacıyla denetim yapar.
(2) Birinci fıkrada belirtilen denetimin, ürünün piyasaya arzından nihai kullanıcıya ulaştığı aşamaya kadar piyasa gözetimi ve denetimi yoluyla yapılması esastır. Ancak, teknik düzenlemelerin gerektirdiği hallerde ve öngördüğü koşullarda denetim; ithalat, ihracat, montaj, hizmete sunum veya bir mal veya hizmet sağlanması sürecinde veya kullanım aşamasında da yapılabilir” hükmünün amir olduğu iletildi.
Ayrıca 15 Eylül 2022 tarihli ve 31954 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Teknik Düzenlemeler Rejimi Kararı’nın 4 üncü maddesi kapsamında;
– Ürünlere ilişkin teknik mevzuatı dış ticarete uyarlamaya, diğer yetkili kuruluşlarla işbirliği halinde dış ticarette uygulamaya ve uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye,
– Dış ticarete konu ürünlerin teknik düzenlemesine veya genel ürün güvenliği gereklerine uygun olup olmadığına ilişkin denetim yapmaya ve yaptırmaya veya ilgili mevzuatın diğer bakanlık ve kuruluşlara verdiği yetkiler saklı kalmak üzere denetim yapacak kuruluşları belirlemeye,
Ticaret Bakanlığının yetkili kılındığı belirtildi.
Ticaret Bakanlığı tarafından gerçekleştirilen ithalatta ürün güvenliği denetimleri; tüketicilerin ve sanayicilerin güvenli ve mevzuata uygun ürün kullanabilmesini sağlamak, haksız rekabeti önlemek, güvenli ve mevzuata uygun ürün üreten ve ithal eden firmaları korumak, insan, hayvan ve bitki sağlığı ile çevrenin korunmasını sağlamak amaçlarıyla icra edildiği aktarıldı. Bahse konu denetimlerin, Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi (TAREKS) üzerinden tamamen elektronik ortamda yapılan başvurular aracılığıyla yürütüldüğü ifade edildi. Söz konusu başvuruların risk değerlendirmesine tabi olarak denetime yönlendirilebildiği iletildi.
Bu çerçevede, Bakanlık tarafından yürütülmekte olan ithalat denetimlerine ilişkin usul ve esasların, 7223 sayılı Kanun ve Teknik Düzenlemeler Rejimi Kararı’na istinaden yayımlanan ilgili Ürün Güvenliği ve Denetimi Tebliğleri ile düzenlenmiştir. 2022/8, 10, 11, 12, 14, 15, 16 ve 18 sayılı Ürün Güvenliği ve Denetimi Tebliğlerinin Bakanlık adına ilgili Bölge Müdürlükleri tarafından; 2022/1, 9 ve 25 sayılı Ürün Güvenliği ve Denetimi Tebliğleri ise Bakanlığımız adına Türk Standartları Enstitüsü eliyle yürütüldüğü belirtildi. Bu kapsamda, ithalat denetimlerine ilişkin usul ve esasların Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğünce düzenlendiği ve denetim süreçlerinde yaşanan aksaklıklara çözüm üretildiği vurgulandı.
Bu çerçevede, ithalat denetimlerine ilişkin bir sorunla karşılaşılması durumunda konunun doğrudan Genel Müdürlüğe iletilmesi gerektiği vurgulandı. Bununla birlikte, serbest dolaşıma giriş beyannamesi ile tescil edilen ürünlere ait GTİP’lerin sonradan yapılan kontrol neticesinde Ticaret Bakanlığınca yayımlanan ÜGD Tebliğlerinin kapsamına girdiğinin tespiti durumunda, söz konusu Tebliğlerin ilgili maddesinde belirtilen Piyasa Gözetimi ve Denetiminden sorumlu otoriteye bildirilmesi gerektiği bildirildi.